Sint-Pieterskerk
Ontdek in de Sint-Pieterskerk hoe de meesterlijke handen van Dieric Bouts Bijbelse verhalen omtoveren tot kunst van de hoogste categorie. En als de marteling van de heilige Erasmus je te veel wordt, dan is het maar een kleine stap naar een ander meesterwerk.
Triptiek met de marteling van de heilige Erasmus, Dieric Bouts
Dieric Bouts voltooide de Triptiek met de marteling van de Heilige Erasmus rond 1460. Centraal staat Erasmus, bisschop van Antiochië uit de derde eeuw. Hij werd slachtoffer van de christenvervolgingen en werd door de Romeinen doodgemarteld. Volgens de legende bevrijdde een engel hem en reisde hij naar Italië op een boot. Tijdens zijn tocht kwam hij terecht in een storm en het schip vatte blauwe vlammen. Erasmus kon de vlammen bedwingen en werd uitgeroepen tot beschermheilige van de zeevaarders. Hij kreeg in beeltenissen een windas gewikkeld in scheepstouw als attribuut. Hoewel dit bedoeld was om zijn zeereis te symboliseren, interpreteerde men het als een marteltuig. Bouts schilderde de windas als marteltuig om de darmen uit de buik van de levende Erasmus te verwijderen. Er vloeit geen enkele druppel bloed. De beulen, rechters, heiligen en het slachtoffer kijken onaangedaan toe. De rijkgekleurde landschappen in de achtergrond leiden even af van de gruwelheden die plaatsvinden.
Altaarstuk van het Heilig Sacrament, Dieric Bouts
Het Altaarstuk van het Heilige Sacrament, beter bekend als Het Laatste Avondmaal, wordt beschouwd als een mijlpaal in de schilderkunst van de Lage Landen. Het drieluik bevindt zich tot op vandaag in de Sint-Pieterskerk, de plek waar Dieric Bouts het oorspronkelijk voor schilderde. Hij kreeg in 1464 de opdracht van het Broederschap van het Heilig Sacrament en werkte vier jaar aan dit meesterwerk. Het centrale paneel beeldt het Laatste Avondmaal uit met Jezus en zijn apostelen. De vier zijpanelen tonen verhalen uit het Oude Testament. Bouts was de eerste schilder die het Laatste Avondmaal op zo'n monumentale schaal afbeeldde. Het werk getuigt van zijn indrukwekkende kennis en beheersing van de perspectiefregels. Een echt Topstuk!
Edelheeretriptiek, navolger van Rogier van der Weyden
Rond 1435 schilderde Rogier van der Weyden zijn wereldbekende Kruisafneming voor de kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Ginderbuyten, nabij de huidige Tiensepoort. Vandaag kan men het bewonderen in het Prado in Madrid. Op een achtergrond van goud schilderde Van der Weyden tien figuren die doordrongen zijn van een ingetogen, maar krachtig verdriet. De lichamen van Maria en Jezus lijken als het ware elkaars spiegelbeeld. De grote invloed van de Kruisafneming blijkt uit de vele kopieën die snel volgden. Een van de oudst bekende kopieën is de Edelheeretriptiek uit 1443. Vermoedelijk maakte een Leuvense schilder het in opdracht van Willem Edelheere, een patriciër uit Leuven. Het werk diende voor het altaar van zijn familiale grafkapel in de Sint-Pieterskerk, waar het vandaag te bewonderen is.
Triomfkruisensemble, Atelier van Jan Borman II
Dit eikenhouten triomfkruis is een meesterwerk van de Brabantse laatgotiek en afkomstig uit het Brusselse atelier van de beroemde houtsnijder Jan Borman II (ca. 1460-1520). Het dateert van na 1488, het jaar waarin het doksaal waar het kruis op rust werd geïnstalleerd. Deze locatie is typerend voor triomfkruisen, die de grens markeren tussen het priesterkoor met het hoofdaltaar en het schip waar de gelovigen zitten. Het ensemble trekt de aandacht vanwege zijn krachtige uitstraling. De beelden van de gekruisigde Christus, Johannes en Maria zijn zeer expressief en realistisch weergegeven, met oog voor minutieuze details. De compositie is symmetrisch en evenwichtig. Het werk had een grote invloed op de Brabantse beeldhouwkunst rond 1500.
Reliekbeelden, Jan Wynants
Bij de twee kapellen aan de zuidelijke zijbeuk kan je prachtige voorbeelden van edelsmeedkunst bewonderen. Het is slechts een klein deel van de vele honderden liturgische en devotionele objecten die de kerk ooit rijk was. Deze acht meesterlijke reliekbeelden dateren uit de vroege zestiende tot de vroege achttiende eeuw. Ze zijn gemaakt door edelsmeden uit Leuven en Brussel. De relieken bevinden zich in het beeld of in een attribuut. De oorsprong van de beelden is niet altijd bekend. Van het beeldenpaar Petrus en Paulus weten we dat de Leuvense zilversmid Jan Wynants ze maakte in 1618.
Praktische informatie
Toegankelijkheid
Makkelijk toegankelijk voor personen met een beperking
